Giriş – “Ama nereli olduğu mu gerçekten tek sorun?” demeye hazır mısınız? Çünkü bir siyasetçinin kökeni üzerine konuşmak basit bir merak değil; aynı zamanda temsil ettiği kitleyle kurduğu aidiyet bağını, politik kimliğini ve halkla ilişkisini test eden bir aynadır. Mehmet Murat Çalık’ın —yani Beylikdüzü Belediye Başkanı’nın— nereli olduğu sorusu, yüzeysel gibi görünse de bugün yaşananlar çerçevesinde üzerine eğilmesi gereken ciddi bir tartışmayı açıyor.
Beylikdüzü Başkanı gerçekten nereli?
Murat Çalık, 1972 yılında Maçka (Trabzon) ilçesinde doğmuştur. ([TürkInform Haberler][1])
Annesi Rize kökenli, babası ise Trabzonludur. ([World of Türkiye][2])
Çocukluğundan liseye kadar eğitim hayatını Maçka ve Trabzon’da tamamlamış; liseyi Trabzon Lisesi’nde okumuştur. ([Gerçek Fethiye][3])
1997’de İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama bölümünden mezun olmuş, 1998’den itibaren şehir plancısı olarak İstanbul’da meslek hayatına başlamıştır. ([TürkInform Haberler][1])
Yani özetle: Çalık’ın kökleri Karadeniz’e, ama siyasi ve mesleki yaşamı İstanbul, dolayısıyla Beylikdüzü eksenli.
Ama bu gerçek, bizi başka bir soruya götürüyor: Asıl önemli olan mesele — nereli olduğu mu, yoksa İstanbul’daki yöneticiliği sırasında bu “farklı kimlik/milliyet kökeniyle” Beylikdüzü halkına ne kadar yakın durabildiği mi?
Köken vs. Temsil — Sorunlu Bir Bağ?
Çalık’ın Karadeniz / Trabzon kökenli olması, onun siyasal kimliği ve İstanbul’daki temsil sorumluluğu açısından çelişkiler barındırıyor. Şöyle ki:
İstanbul’un giderek artan nüfusu, göçmen mahalleleri, farklı sosyo‑ekonomik ve etnik dokuları var. Beylikdüzü gibi göçle büyümüş semtlerde, halkın büyük kısmı Karadeniz ya da eski İstanbullular değil; Anadolu’nun birçok yerinden gelmiş. Bu durumda, “Karadenizli bir başkan” ile bu kitle arasında kimlik temelli samimiyet ve aidiyet sağlamak gerçekten mümkün mü? Ve bu iki farklı yaşam dünyasını tek potada eritmekte ne kadar başarılı?
Kökeninden gelen “Karadeniz kimliği”, yerel yönetimde bir avantaj mı — yoksa halkla bağ kurmakta bir handikap mı? “İstanbul vizyonu” ile “Karadeniz kökeni” arasındaki gerilim, temsilin doğası gereği kendi içinde sorunlu. İstanbul’un karma gerçekliğiyle örtüşmeyen bir geçmiş, halkın günlük taleplerine, mahalle gerçeklerine uzaklık anlamına gelebilir.
Son dönemde adı ciddi suçlamalarla (irtikap, ihale usulsüzlüğü, rüşvet vb.) anılan bir belediye başkanının, insanlara “ne kadar dürüst/ne kadar samimi” göründüğü artık nereli olduğundan çok daha önemli. Kökeni ne olursa olsun, halk gerçekleriyle kurduğu bağ, kamu hizmetindeki şeffaflığı ve adaleti göstermiyorsa — o kökenin anlamı kalır mı?
Soruşturma, Tutuklama ve Güven Krizi
2025’in ilk çeyreğinde, Çalık hakkında yürütülen geniş çaplı soruşturma sonucunda gözaltı ve ardından tutuklama kararı alındı. ([Habertürk][4])
Bu gelişme, “nereli?” sorusunu bir kenara bırakıp “nasıl bir yönetici?” sorusunu önümüze koydu. Yani bugünkü tartışma — memleket meselesi değil; güven, liyakat, şeffaflık meselesi.
Ve burada durup düşünelim: Halkın oyuyla seçilmiş, bu kadar köklü bir kariyere sahip bir belediye başkanının —hem geçmişine, hem planlama tecrübesine güvenilmiş bir ismin— bu noktaya gelmesi ne anlama geliyor? Siyasette “kimlik” değil, “hesap verebilirlik” ne kadar önemli?
Aidiyet mi, Sözleşme mi?
Çalık’ın Karadenizli olması, tarihsel ya da kültürel bir aidiyet kuruyor olabilir. Ancak siyaset — özellikle İstanbul gibi koca, heterojen bir metropolde — bu aidiyetle değil, toplumsal sözleşmeyle yürür. Seçilme iddiası, kökenle değil; hizmetle, halkın sorunlarına yaklaşımıyla, adalet ve güvenle şekillenir.
İşte burada provokatif bir soru: Eğer Çalık, geçmişte olduğu gibi kökeninden değil de “siyasetin gerçek yüzüyle” tanınsaydı — yargı süreci, suçlamalar yerine başarılı projelerle anılsaydı — yine de “Karadenizli başkan” olarak mı hatırlanırdı, yoksa “Beylikdüzü’ne adanmış bir isim” olarak mı? Hangisi halk için daha anlamlı?
Sonuç — Köken Teknik Bir Detay mı, Temsilin Kırılganlığı mı?
Murat Çalık’ın kim olursa olsun kökeni bir gerçek. Fakat bugün mesele — bu gerçek üzerinden değil, temsil, güven, hizmet ve hesap verebilirlik üzerinden değerlendirme yapmak. İstanbul gibi devasa bir metropolde, mahalle mahalle değişen ihtiyaçlarla, göçmen ve eski sakin karmaşasıyla başa çıkarken; “nereli” bir başkan değil; “nasıl bir yönetici” olduğu önemli.
Çalık’ın durumu, aynı zamanda siyaset anlayışımızı, yerel yönetim beklentilerimizi ve seçilmişe duyduğumuz güveni de sorgulatan bir olay. Bu yüzden provokatif sorular sormaktan vazgeçmemeli: Köken sadece bir kimlik kartı detayı mı — yoksa temsil ettiği halkla ilişkide bir avantaj mı? Daha da önemlisi: Köken, yolsuzluk iddialarının gölgesinde asla bir teminat olamaz.
Okuyucuya soruyorum: Sizce köken bir başkanın halkla kurduğu bağda ne kadar belirleyici? “Karadenizli başkan” olmak yeterli mi — yoksa halkın rızasını, güvenini kazanmak için köken dışı kriterler mi esas olmalı?
[1]: “Murat Çalık kimdir, nereli, kaç yaşında? Beylikdüzü Belediye Başkanı …”
[2]: “Mehmet Murat Çalık Kimdir, Tutuklandı Mı? Beylikdüzü Belediye Başkanı …”
[3]: “Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık kimdir, nereli?”
[4]: “Mehmet Murat Çalık kimdir, nereli, kaç yaşında? Beylikdüzü Belediye …”