Hepimiz zaman zaman bir şeyin son bulmasını izlerken, “keşke bu an hiç bitmese” diye düşünmüşüzdür. Peki ya, bir şeyin sonu gerçekten “bitiş” anlamına gelir mi? İşte bu soruyu, Türk sinemasının ilginç örneklerinden biri olan Taxidermia ile daha derinlemesine incelelim.
Taxidermia, kelime olarak “hayvan derisi koruma” anlamına gelir. Ancak, bu terim sinemada ve halk arasında daha farklı bir boyutta hayat buluyor. 2006 yapımı, György Pálfi’nin yönetmenliğini üstlendiği Taxidermia filmi, izleyiciyi tuhaf, tüyler ürpertici ama bir o kadar da düşündürücü bir yolculuğa çıkarıyor.
Film, üç jenerasyonun hikayesini bir araya getiriyor: Birinci jenerasyondan, hayvanları taxidermy (deri işleme) yoluyla muhafaza etmeyi meslek edinmiş bir baba; ikinci jenerasyondan, hırsları ve arzu nesneleriyle hayatta kalmaya çalışan bir oğul; ve son olarak üçüncü jenerasyondan, korkutucu şekilde aşırı kilo alarak yaşamını sürdüren bir torun. Taxidermia burada insan yaşamının dönüşümünü, nesiller boyunca geçen bir korku ve saplantı halini anlatıyor.
Taxidermia’daki her sahne bir metafor taşır. Film, derileri ve çürüyen bedenleri “korumaya” çalışan insanların, aynı zamanda kendi yaşamlarını da bir anlamda “saklama” çabasında olduklarını anlatır. Bu saklama, geçmişin, anıların ve arzuların tuhaf bir şekilde donması gibidir. Hayvanları derisinde koruyarak ölümsüzleştiren bir adam, nihayetinde kendi yaşamını da aynı şekilde bir tür plastik yansıma olarak yaşar. Bu, insan doğasının tuhaf bir ironisidir.
Burada önemli olan bir başka konu da, Taxidermia filminde kullanılan görselliğin ve estetiğin çok etkileyici olması. Vücut deformasyonları, grotesk figürler, sıvılarla dolu sahneler aslında birer “canlandırma” değil; yaşamın devamlılığının ne kadar absürd ve kaçınılmaz olduğunun görsel anlatımıdır. Bu tarz şok edici anlatımlar, insanın ölüm, beden ve arzuya karşı nasıl bir psikolojik bağ kurduğuna dair derin bir sorgulama yaratır.
Erkeklerin dünyasında genellikle “pratik” ve “sonuç odaklı” bir yaklaşım hakimdir. Taxidermia’da yer alan erkek karakterler, başlarına gelen zorluklar karşısında kendi içsel mücadelelerini daha çok fiziksel eylemlerle çözüme kavuşturmayı denerler. Babalarının ve torunlarının biçimlenmiş bedenleri de bu fiziksel yolculukların bir tür dışa vurumudur. Zamanla geçer, değişir, ama bir türlü bitmez. Hatta her şeyin tükendiği anlarda bile bir tür hayatta kalma mücadelesi devam eder.
Kadınların bakış açısı ise, daha duygusal ve topluluk odaklıdır. Bu filmde tam olarak bu kadın bakış açısını görmek zor olsa da, tüm bu anlatının anlamını çözmeye çalışan bir karaktere yer verilse, muhtemelen insanın ölüm, beden ve geçmişle kurduğu ilişkideki “derinlik” üzerine odaklanırdı. Aile, bağlar, geçmişin hatıraları ve insanın kaybettikleriyle kurduğu ilişki, muhtemelen bu kadının filmdeki yolculuğunun temelini oluştururdu.
Taxidermia, sadece sinemada değil, gerçek dünyada da ilginç bir yere sahiptir. Gerçek hayatta da bazı insanlar, ölüleri taxidermy yöntemiyle koruma yoluna giderler. Belki de en ünlüsü, Hans Künzle adlı bir İsviçreli. Künzle, bir gün köpeği öldüğünde, onu kaybetmektense, uzun yıllar boyunca onu kendi evinde saklamaya karar verdi. Bu, hayatını kaybetmiş bir canlının fiziksel hatırasını saklama çabasıydı, tıpkı Taxidermia’daki gibi.
Bu tarz vakalar, bizlere, bir şeyin kaybı karşısında insanların takındığı farklı yaklaşımları gösterir. Bir yanda, geçmişi olduğu gibi kabul edenler varken, diğer yanda, kayıpları sonsuza dek yaşatmaya çalışan insanlar yer alır. İşte Taxidermia filmi, bu iki dünyayı bir araya getirerek yaşamın ölümle ve kayıplarla olan tuhaf ilişkisini keşfeder.
Taxidermia’da hayatın anlamı sorgulanıyor ve arzu nesnelerinin, bedenin, ölümün ve kayıpların hiç bitmeyen bir döngüsüne giriyoruz. Peki siz, geçmişi saklamak ve muhafaza etmek konusunda ne düşünüyorsunuz? Kaybettiğiniz bir şeyi, bir anıyı veya birini sonsuza kadar yaşatmayı ister miydiniz? Ya da, her şeyin doğal akışına bırakılsa daha mı iyi olurdu? Düşüncelerinizi paylaşın!